zondag 28 mei 2017

Nexit

Hein Tunnissen
Nexit
Soms heb je dat! Dan vind je iets, waarnaar je helemaal niet op zoek was, maar waarvan je later denkt: Wat een gelukje dat ik dat toen vond! Sommige mannen hadden die ervaring met hun vrouw, net zoals ik, anderen herkennen hier zich totaal niet in! Maar dat terzijde. Ik zocht naar een ‘Karohalter’ voor een Scaleauto-chassis omdat ik nu eindelijk weleens die Aston Martin op de baan wilde hebben. We praten hier over de Jumbo’s, de 24-klasse en dan ben je feitelijk direct op Duitsland aangewezen. Vandaar de krachtterm: Karohalter!
Zonder enige moeite kwam ik bij Umpfi’s Slotbox terecht, van Axel Umpfenbach. Je herkent die website onmiddellijk, want hij stamt nog uit het DOS-tijdperk, zo lijkt het wel. Links een staande kolom rode onderwerpen, rechts een berg grauwe tekst, opgevrolijkt door een venijnig kijkend duivelinnetje, compleet met hoorntjes auf Kopf: ‘Diese nette Lady sorgt hier für den teuflisch schnellen Versand.
Welaan, dat moge dan zo zijn binnen de BRD, maar verzending naar Nederland blijft een gruwelijk tijdrovende zaak. Zo bestelde ik op één dag wat in Singapore en stomtoevallig ook wat in Duitsland. Het laat zich raden: Singapore versloeg de Duitsers met dagen! Maar goed, er is nauwelijks iets te verzinnen op slotcargebied dat Umpfi niet heeft. Daarbij, als je de moeite neemt die rode sliert een beetje door te worstelen, dan ontdek je dat er hier kennis wordt gedeeld!
Kijk maar eens halverwege bij 1/32, 1/24 Reifen/Raeder/Felgen. Na een klikje ontvouwt zich meteen een hele reeks paragrafen en meteen de eerste is al interessant: Kleine Reifenkunde. Dit systeem zit door de hele website heen gebakken en je moet er dus voortdurend alert op zijn. Om het allemaal nog wat lastiger te maken, verwijzen veel paragrafen door naar andere pagina’s. Niet met een linkje, zoals je zou mogen verwachten, maar door het noemen van een andere rubriek. Uiteindelijk, dat moet ik toegeven, werkt het wel. Mits je de tijd hebt, bij voorkeur gepensioneerd. Kun je lekker de hele dag wat rond gaan snuffelen. Een tip van mijn kant: Leg een gevonden artikel meteen vast als favoriet, want anders is de kans groot dat je het nooit meer terug vindt.
Een andere tip waarmee u uw voordeel kunt doen is deze: gebruik de vakantie! Er zijn twee mogelijkheden. Of u bent in Duitsland met de caravan of in een of ander Gasthof, of u bent buiten de EU. Zo was ik laatst in Turkije en dat is nog steeds buiten de EU. Ik verwacht zelfs dat dit nog wel een tijdje zo zal blijven. Enfin, in beide gevallen is het mogelijk om E-books te downloaden; een centenkwestie! Vanuit Nederland gaat dat namelijk niet en dat is natuurlijk weer de schuld van de EU. Jawohl! In Turkije heb ik zo Slotdevils Slot Car Photo Book, Vol 1 gedownload, samengesteld door Axel Umpfenbach. Die naam komt u sinds kort bekend voor!
Het boek toont in plaatjes alle modellen van Slot.It tot en met oktober 2015. Ik betaalde geloof ik iets van €2,99 maar dan omgerekend in Turkse Lira. Kortom, geen drol! Lig je je daar helemaal kapot te vervelen op het strand, kun je zo je hele vitrinekast downloaden en lekker naar je autootjes gaan kijken. Omdat ik mijn vrouw had verteld dat ik tijdens onze vakantie nog even een nagekomen verhaal moest redigeren, had ik dus ruimschoots de gelegenheid om ongestoord kennis te nemen van Axels noeste arbeid. Sssst!, papa werkt!
Op de website staat een kleine impressie van wat je allemaal kunt verwachten, maar het is een soort loop. Waar je ook op klikt, je ziet steeds hetzelfde. Enigszins begrijpelijk is dat wel, want wat zou anders het nut van downloaden nog zijn?
Een beter werkende methode van ‘Kijken, kijken en niet kopen!’ is te vinden onder het kopje Museum. Ik kan niet anders zeggen! Een prachtige verzameling van afbeeldingen, gerangschikt naar slotcarfabrikant. Gelukkig op alfabetische volgorde zodat niet weer die eeuwige Carrera-zooi meteen bovenaan staat, want daar hebben die Duitsers wel een handje van! Ik durf hier niet te beweren dat ieder chapiter compleet is, maar de aanzet is voldoende om de website eens te bezoeken.
Onder de noemer Internet/Clubs/Bahnen/Foren zocht ik nog even naar die leuke Nederlandse club Amazingslotcarracing.nl, maar die kon ik niet vinden. Alweer gelazer door Europa! Sinds september 2016 mag je geen linkjes meer plaatsen. Of zoiets. Natuurlijk wel weer knettergestoord Duits om dat dan ook niet te doen! ‘Diese Rubrik wurde komplett gelöscht’. Het is vandaag 5 mei 2017, maar dat gezeik over Nexit begin ik wel steeds beter te begrijpen!





zaterdag 20 mei 2017

IJsbaan

Hein Tunnissen
IJsbaan
De laatste tijd zit ik steeds vaker achter mijn bureau te tekenen en te rekenen. Het is namelijk zo dat ik onderhand alle materialen bij elkaar heb gesprokkeld om de replica van Drachten ‘De Bunker’ te bouwen. En aangezien ik wel begrijp dat half slotcarminnend Nederland mee zit te gluren; stiekem hopend dat ik de aangekondigde verbeteringen niet voor elkaar krijg (hihihihi!), wil ik er alles aandoen om de wereld versteld te doen staan.
Zo was er deze winter maar kortstondig ijs, zodat er naar rato ook maar vrij kort geschaatst kon worden. Wij schaatsen op de skeelerbaan van Alteveer, die des winters ijsbaan wordt, mits het vriest. Rond die baan staat een supergeluidsinstallatie en die bracht mij op het idee! Wat wil het geval? Er is geen echo en je schaatst het geluid niet tegemoet of andersom schaatsend, het geluid haalt je niet in. Dit staat zelfs helemaal los van de snelheid waarmee je schaatst. Niet helemaal stomtoevallig ken ik de man die dit systeem heeft ontworpen, electronically speaking. De kwestie is de afstand: hoe verder weg van de versterker, hoe later het geluid hoorbaar. Soms is die vertraging zo extreem, dat je niet meer kunt verstaan wat er wordt omgeroepen. Knap dus, als je dat zo kunt rondsturen dat die echo achterwege blijft. Waar je ook bent, hoe hard of zacht je ook schaatst.
Een slotracebaan lijkt in zijn meest eenvoudige vorm wel een beetje op een ovaal, zoals de Jaap Edenbaan of de skeelerbaan in het Groningse Alteveer. Dat er soms wat bochten in zijn gehaspeld, doet in wezen niet ter zake. Feit is dat de aansturing op een bepaald punt begint (aansluiting van de controller op de baan) en dat er dus ergens een maximale afstand is tussen controller en auto. Rijdend verandert die afstand steeds. Anders gezegd: de auto zal recht voor de neus van de coureur sneller & feller reageren dan in de Tarzanbocht een eind verderop.
Terwijl het laatste ijs onder onze ijzers wegsmolt, reed ik met de grote elektronicaspecialist van Alteveer een paar gezellige rondjes over de skeelerbaan onder het genot van Marianne Rosenbergs ‘Ich bin wie du’. Hij begreep mijn punt onmiddellijk, wat te verwachten was van zo’n genie. “Dus je wilt voor die analoge rijders overal dezelfde reactietijd op de baan ongeacht of ze met een knijpertje of een drukkertje rijden?” Ja, zei ik! Voor de meer moderne racers speelt het niet, want die rijden digitaal en dan is de spanning op de baan overal hetzelfde. De kwestie is dan alleen dat bij een opeenhoping van auto’s voldoende stroom beschikbaar moet zijn, maar dat is een kwestie van bekabelen.”
“Nou ja,” sprak hij, “er is natuurlijk wel sprake van verlies. Kijk maar eens naar het hoogspanningsnetje van Nederland en hoeveel verlies daar optreedt. Ik zou je in ieder geval aanraden om de vier trafo’s niet bij elkaar te zetten maar netjes gelijkelijk te verdelen over de baan, zoals de trafohuisjes van ons net. Dan zijn de afstanden al beduidend korter.” Ik stond paf van zo’n helder inzicht!
“Over die analoge kwestie moet ik even nadenken. An sich is het geen lastig probleem, maar een vertraging bij het aansluitpunt van de controller van één duizendste seconde mag natuurlijk geen gevolgen hebben voor de beschikbare stroomsterkte. Als zo’n autootje twee ampère nodig heeft, moet die sterkte wel beschikbaar zijn. Daar moet ik even over nadenken.”
Niet zo heel lang daarna, ik was thuis al weer aan het rekenen en tekenen, ging de telefoon. Ik heb een schakeling bedacht, maar ik weet niet precies hoeveel koppelingen er zijn, met andere woorden om hoeveel baandelen het per track gaat. Want als de baan helemaal zonder onderbreking zou doorlopen zoals bij een houten baan met Litze, dan is er dus geen sprake van eventjes een kleine weerstand bij een overgang. En daar is per definitie sprake van want de stroom moet wel overspringen van het ene baandeel naar het andere. Zie het maar als een hordenbaan in het stadion.” Tuurlijk, stom dat ik daar niet aan heb gedacht!, verweet ik mij zelf. Het genie sprak: “Ik ga ervanuit dat die verbindingen mechanisch sterk en maximaal zijn. Ik zal de weerstand per verbinding berekenen en dan vervolgens het tijdverlies per verbinding om die aldus in de schakeling te kunnen compenseren. Tel ze even, wil je?”


zondag 14 mei 2017

Pandora

Hein Tunnissen
Pandora
Onze founding father van Amazingslotcarracing te TE beschikt sinds enige tijd over twee vernuftige machines die hij ten faveure van het slotcarracen heeft aangeschaft. Ook voor u dus! Wat hij daarmee kan, wilt u weten? Dat is een terechte vraag. Met de ene machine kan hij computergestuurd frezen (ik zeg het nu even in simpele mensentaal) en met de andere kan hij een plaat vacuümtrekken. Stel, u heeft net zoals in de echte autotechniek een mooie auto geboetseerd. Piekfijn met alle kleine details zoals deurgreepjes, roostertjes en stripjes. Daarvan zou u wel graag een kapje willen hebben. Kom naar TE en geef uw kleimodel aan de grote meester. Hij plaatst de bonk in een soort Doos van Pandora, roept enige bezwerende kreten en trekt aan de handle. Met wat gesis en geblaas heeft u wat later de beschikking over een natuurgetrouwe kopie van uw kleuterwerk. Strak, smetteloos en natuurgetrouw. Met behulp van een enorme vacuümpomp is een verwarmde plaat kunststof over uw model getrokken: Hatseflats!
Dan is er nog de tweede machinerie die aangestuurd door een computer kan frezen. U maakt een mooi tekeningetje van een chassis, inclusief uitsparingen etc en dat voeren wij Hap!, Hap!, Hap!, aan de computer. Drukken wij vervolgens op de knop On, dan gaat de machine geheel zelfstandig aan de slag en freest bijvoorbeeld uit een plaatje aluminium cq messing van 3 mm dik een hartstikke leuk chassis, passend bij het kapje dat we eerder op de avond bij elkaar hadden gezogen.
Het gaat te ver om te zeggen dat we het helemaal gehad hebben met de Mario Spaghetti en Pablo Paella, maar een regelrechte aanval op de markt is dit natuurlijk wel. Twee zaken spelen hierbij een rol. Om te beginnen innovatie. Natuurlijk zijn er slotcarracers die het hart van een angsthaas hebben en daarom gezapig voort willen sukkelen & slieren over hun met bloem bestrooide rallybaantje in de hoek van de kamer met vergezicht op de bergen. Maar er zijn ook figuren onder ons die echt de rand van de tafel willen opzoeken. Die vage grens van het toelaatbare. En in dat geval kun je niet gaan zitten wachten op de derde wereld binnen Europa.
Over enige tijd zal onze club een uitbreiding ondergaan die zijn weerga niet kent. Digitaal, analoog, sleutelplekken, een snackcorner met drankjes, een loket voor technologisch advies, overal zwarte pitpoezen (Jaja!) en een bedrijfsleider om uw gewaardeerde tekeningen en zelf gekleide modellen te beoordelen op uitvoerbaarheid. Van gips mag trouwens ook. U neemt een flinke bak, stort die vol met gips en drukt daar de kap van uw Mosler die u lichtjes met olijfolie heeft ingevet, in. Als het gips is uitgehard, klopt u uw kapje los, waarna u de ontstane mal gebruikt om uw model te maken. Kan klei zijn, maar ook papier-maché. Dat is ons om het even.
Tegen de tijd dat wij de markt op gaan met deze twee baanbrekende technieken om zowel NSR als Slot.It te dwingen tot een nieuw beleid, zullen wij u tegemoet treden met bloedstollende prijzen, waarover wij nu helaas nog niets kunnen zeggen. In afwachting daarvan kunt u natuurlijk alvast naar hartenlust gaan nadenken of experimenteren met uw eerste zelf ontworpen slotcarmodel. Alleen al het maken van een goed uitslagje voor een strak chassis is een welbestede avond. Kiest u voor één vaste bodemplaat met daarop wat onderdelen of wilt u liever een samengesteld chassis? Aan u de keus! Kijk, wij doen er alles aan om deze sport voor eens en voor altijd uit het gore sop te trekken en er wat leuks van te maken. Aan u de beslissing om mee te gaan in deze revolutie of om thuis achter moeders pappot te blijven zitten en iedere donderdag weer mismoedig naar uw clubhuisje te gaan met die kinderlijke kleuren gemarkeerde banen. Zijn we daarvoor onderhand niet een beetje te oud?
Zelf ben ik alweer een flinke stap verder, want voor de replica van de Drachtse (Drachtener?) slotcarracebaan ‘De Bunker’ heb ik een soldeerrobot aangeschaft die alle overgangen (4 sporen!!) na montage nasoldeert en voorziet van flinke einden snoer voor het doorlussen. Nadat dit werk is gedaan wordt de complete track als een kip aan het spit omgedraaid. Volgens de fabrikant heeft de robot bij dag en nacht doorwerken, slechts drie weken nodig om alle overgangen te solderen en door te meten. Belangstelling voor t´een of t´ander? Volg vanaf Holsloot gewoon track 34 naar TE.


zondag 7 mei 2017

Gereedschapje

Hein Tunnissen
Gereedschapje
De Jeanette in mijn auto is soms behoorlijk irritant. Ze zegt dan bijvoorbeeld dat de omtrekverlichting defect is. Sinds ik die heb vervangen door LEDjes met Canbus, zijn de rapen helemaal gaar. Het stroomverbruik is zo gering, dat de boordcomputer geen spanning signaleert en dus Jeanette opdracht geeft mij te verwittigen dat die omtrekverlichting defect is. Vooral op een wat langere rit is dat behoorlijk irri. Jeanette uitschakelen is geen optie want dat krijg je de ding-dong van de Amsterdamse metro en dat is nog veel erger. De LEDjes opgeven is ook geen optie, want die gloeilampjes van Philips hebben een levensduur van minder dan zes weken en het vervangen is een heidens karwei. Bumper eraf, halve front slopen, koplampunits uitbouwen, oppassen met koplamphoogteverstelling, oppassen voor hoogspanning Xenon en dan peertje vervangen. Toch gauw twee uur werk. De oplossing school in een kabeltje van 50 cm met fitting waarin zo’n rottig lampje past. Die draad schakelde ik parallel met de omtrekverlichting (stadsverlichting) en het lampje zette ik vervolgens vast op de accubak. Hoppa! Computer belazerd en Jeanette hield haar mond! Cool! Het vervangen van dat ene pielepeertje is een fluitje van een cent.
Zie hier de rampspoed van de moderne auto. Je kunt nergens bij en de computer trekt om de haverklap de verkeerde conclusie. Was vroeger het sleutelen aan auto’s vooral een kwestie van zwarte handen, vandaag de dag is het een kwestie van nadenken. Eigenlijk wel zo leuk. Zo heb ik een vriend die graag zwarte handen maakt nadat hij heeft nagedacht. Hij is dus keigoed. Neem het vervangen van de distributieriem. Op een bepaald moment is één zijde van de motor zo ver uit elkaar dat er alle reden is te veronderstellen dat het nooit meer goed komt. Belangrijk is daarbij de positie van de krukas, die alvorens verder te kunnen werken, in de positie van dat moment geblokkeerd moet worden. Mijn vriend HJ heeft daar een handig gereedschapje voor bedacht. Hoe belangrijk dat is? Zonder dat gereedschapje is de kans groot dat je de motor nooit meer aan de praat krijgt, alle computers ten spijt!
Met slotcars is het precies zo. Laatst had ik een bolide in de vingers en een bevriende medecoureur keek over mijn schouder aandachtig mee, onder het mompelen van sussende woorden als ‘brede belangstelling’, ‘nooit te oud om te leren’ en ‘spionage’. En dat het hem menens was, bleek wel uit het feit dat hij de bolide gewoon uit mijn handen trok en vergoelijkend tot mij sprak: ‘Hij draait wel wat zwaar, Hein!’ Even was er bij mij wat ergernis te bespeuren (“Kakel op, vent!”), maar toen ik de bolide zelf weer vast mocht houden, constateerde ik dat 007 helemaal gelijk had. De boel liep gewoon aan!
Sindsdien heb ik ook een handig gereedschapje in de racekist in de vorm van een set voelermaatjes die ik ooit voor een paar stuivers bij Ouke Baas in de Amsterdamse Van Ostadestraat kocht omdat ik zeker twee keer per week de ontsteking van mijn VW-Kever 1200 moest afstellen. De Ninco look-a-like schudde stationair lopend namelijk zo hevig, dat die mechanische tijdschakelaar steeds weer verliep. Met een voelermaat was het secondewerk; ik kon het bij wijze van spreken doen terwijl ik in de Rijnstraat voor het rode licht stond te wachten. Later werd er handige lijm uitgevonden, die om die reden dan ook secondelijm wordt genoemd.
Afijn, een set voelermaatjes uit een lang vervlogen tijdperk, is fantastisch goed bruikbaar om de achteras van je slotkarretjes af te stellen. Heel wat avonden hield ik mijn autootje vlak voor de TL-lamp in ons clublokaal om te zien of er nog een klein streepje licht tussen achterwiel en pignon viel te ontwaren, het teken dat het bandje niet aanloopt. Ik geef toe: een methode van lik-me-vestje, want daarna heb je zeker een half uur tranende ogen van het turen en gaan je maten weer bezorgd doen: Gaat het wel? Zal ik nog een kopje koffie inschenken? Een betere manier van afzeiken is nauwelijks denkbaar, geloof ik.
En gaat natuurlijk niet alleen om de scheiding pignon en achterband, maar evenzeer om de horizontale beweging van de achteras, omdat je banden en tandwielen niet dermate strak op moet sluiten dat daardoor de hele aandrijving zwaar gaat lopen. Tikje speling, maar ook niet te veel. Ach, wat een mooi stukje gereedschap is het toch. Nu nog iets verzinnen om snel de vier lagers van een metalen chassis strokend en haaks te krijgen. Want uiteindelijk gaat het om de exacte positie van de as hoewel zonder nokken. Toch HJ eens polsen.