zondag 27 november 2016

Koekenpan

Hein Tunnissen
Koekenpan

Omdat ik jaren achtereen de enige milieujournalist van Nederland was, was ik ook als enige niet verbaasd over de verontrusting die chemiereus Dupont in Dordrecht over de omwonenden deed uitwaaien. Chemische fabrieken en mensen gaan niet zo goed samen. Dat weet iedereen wel en zeker de overheid, maar men hoopt altijd op een beetje sympathie. DuPont maakt in Dord onder andere polytetrafluoretheen (PTFE), ook wel bekend als Teflon en nog meer van de Tefal-koekenpan! De niet aanbakpan! De zonder boter-pan! Zie hier de sympathie die alles glad wreef!

PFTE is een plastic met een laag wrijvingscoëfficient en dankzij de ruimtevaart werd het waanzinnig populair, vergelijkbaar met Gore-Tex als het om isolerende eigenschappen gaat. Toen ik las over Dordrecht, moest ik meteen aan slotcarracing denken, dat onderhand ook weleens een innovatieve oppepper uit de Lage Landen kan gebruiken. Teflon is een Dupont-uitvinding en dus kan het niet echt ingewikkeld zijn om onze non-frictielagers (“Hear, hear!”) van Slot.It en de ultrageharde kampioensassen van NSR in Dordrecht van een laagje Teflon te laten voorzien. Zo ook de tandwielen. Het materiaal is slijtvast en het maakt dat alles veel soepeler loopt. Beter dan olie of vet, zeggen velen.

Ook beter voor het milieu zeg ik dan, want de hoeveelheid olie en vet die slotcarracers door het jaar heen de bermen van de circuits in slingeren, is bepaald verontrustend. Vooral ook omdat iedereen er zo laconiek over doet!

Slotcarracen heeft twee facetten: grip en geen grip. Onder de achterbanden grip en verder nergens. Hadden we vroeger de bekende hardplestic lagers van Fleischmann in bijvoorbeeld de Ford Lotus, later kwamen Scalextric, NSR en vooral Slot.It met verbeteringen van die ronde geleiders, die beslist een sprong voorwaarts genoemd mochten worden. Daarna volgden de non-frictielagers die min of meer te vergelijken zijn met de zichzelf instellende lagers in uw hybride auto. De kwestie is natuurlijk dat alles exact op één lijn gebracht moet worden en moet blijven voor een zo soepel mogelijke loop. Die valt nog verder te verbeteren door de lagers te bekleden met Teflon.

Het idee is overigens niet nieuw want bij de gespecialiseerde lagerzaak, zijn vrijwel alle voorkomende lagers te vervangen door lagers met een laagje PFTE, die niet gesmeerd hoeven te worden en de weerstand drastisch terugbrengen. Alleen de lagers die wij gebruiken, hebben ze dan natuurlijk weer net niet! Zul je altijd zien! Daarom de stoute schoenen aangetrokken en Dupont gebeld. Dat werd een beetje een teleurstelling, want ook na lang en stevig aandringen, bleek men niet bereid een productielijn voor kleine lagertjes op te zetten of desnoods in een klein tuinhuisje achter de fabriek slotracers op zaterdag de gelegenheid te geven de eigen lagers in een bad met Teflon te dopen. Dat viel me wel verschrikkelijk tegen van die vieze vervuilers! Wel Dord helemaal onder de Teflon smeren, maar niet onze lagertjes willen behandelen!

Gelukkig brengt ook hier Google uitkomst. Het is niet gemakkelijk verkrijgbaar, maar er zijn leveranciers van vloeibare Teflon die je dus kunt verspuiten. Ik heb het geprobeerd en ik moet zeggen dat het resultaat geweldig is. Maar het valt om de drommel niet meer om dat spul precies in dat lagertje te prutsen. Omdat ik te laat had bedacht dat een paar plestic handschoenen nuttig zouden kunnen zijn, was ik tijdens het eten zes dagen op mijn vrouw aangewezen. Auto van opa, hap! Auto van Oom Henk, hap! De hele familie stak een beetje de draak met mij, want ik kon nog geen lepel meer vasthouden, zo glad was ik! We aten ook verdacht veel stamppot met voor mij speciaal een vijvertje met visjes.

Tegen de tijd dat ik weer kon typen, las ik een mailtje van Umpfi’s SlotBox: “Häufig Zusätze sind Silikon und TFT (Teflon). TFT beschichtete Lager benötigen z. B. überhaupt kein Schmiermittel. Gibt man einem TFT-Lager trotzdem etwas Öl, dann werden TFT-Lager extrem leichtgänging (leichtgängig, red.). Die Lagerflächen gleiten wie nasses Eis aufeinander. Gegen solche High-Performance-Schmiermittel sieht Nähmaschinenöl ganz schön alt aus!”

Helemaal tevreden, want met mijn uitglijder heb ik de sport toch maar weer mooi een dienst bewezen. En nog gelijk gekregen ook! Made in Germany, da’s nogal glad!


DryFluid Gear Lube 10 ml, € 16,90

zondag 20 november 2016

Reclame

Hein Tunnissen
Reclame

Hoe vaak hoor je mensen, vooral vrouwen, niet zeggen: “Oh, maar dat wist ik helemaal niet!” Ik heb het al duizenden keren gehoord, maar ik weet nog steeds niet of die zin dan als een verwijt of als een excuus is bedoeld. Wellicht maakt dat ook niet zo heel veel uit, maar het is wel een dingetje waar wij als slotcarracers eens over na moeten denken. In de echte wereld is het heel eenvoudig: je maakt reclame totdat de ergernis als snot uit de ogen van de consument komt en zie: Het product wordt vroeg of laat gekocht. Je moet het er gewoon meedogenloos instampen.

Je kunt ook andere dingen verzinnen, bijvoorbeeld door een markt of festiviteit te bezoeken en dan het product in zijn geheel onder te dompelen in leuke kittige jonge meisjes met korte rokjes & lange benen die folders uitdelen en de consument vooral bekoorlijk toelachen. Dat systeem is gebaseerd op het snelle geheugen dat wordt gevoed door een onwaarschijnlijke combinatie. Die gemakkelijk te onthouden is. Pak melk kopen? Verbindt het pak melk in gedachte met de schoen van je vrouw. Sta je nu voor de kassa en zie je dan de schoen van de caissière, dan weet je meteen: Verrek, melk!

Veel slotcarracers maken zich diepe zorgen over de vergrijzing, het uitsterven van de sport, het overlijden van Ninco en de financiële zorgen van de penningmeester die jaarlijks structureel een enorm gat moet wegpoetsen, omdat er te weinig leden zijn. Onze energierekening is fors, vergeleken met tal van andere sporten. Ik heb me laten vertellen dan bandenwarmers voor de 24-klasse soms wel 1000 Watt wegslobberen. Per stuk! Wordt dan de wedstrijd wegens een haperend koffiezetapparaat (Dank je de koekoek!) tien minuten uitgesteld, dan is dat geheid financieel een enorme tegenvaller.

Nu hoeven we dit soort gedoe publiekelijk niet allemaal breed uit te meten, laat staan uit te venten, maar we moeten ons wel realiseren dat ‘het-niet-weten’, ons de kop gaat kosten. Ik zeg reclame! Zet als club een advertentie in het plaatselijke blaadje, hang advertenties op in de Supermarkt, organiseer een open dag en hang posters in het dorp op, bel de regionale radio en zeg dat je een leuk item hebt, of doe zoals Alphons P en reis stad en ommeland af met een opvouwbare baan en zes accu’s. Bezoek braderieën, maak een stand, doe een demo, zet een workshop op, organiseer een lezing voor de plattelandsvrouwen en verkoop je baan voor een middag aan het plaatselijke bedrijfsleven als uitje.

Wij, van Amazingslotcarracing te TE, krijgen zo binnenkort een hele zwik oude sukkeltjes op bezoek die lekker komen racen. Voor dat doel hebben wij een nog een paar flutcars van Carrera, Fly en Ninco die wel een peut kunnen hebben. De middag begint met koffiekoek en een korte uitleg. Zo moet je bijvoorbeeld niet vergeten uit te leggen wat de rijrichting is en die ook controleren. Er zijn altijd van die seniele typjes die het verschil tussen de voor- en de achterkant (Ninco!) niet zien, zodat het dáár dus al fout gaat.

Een ander belangrijk punt is de inzet van regelbare trafo’s. Wij schroeven de spanning direct met 25 procent terug, zodat de wedstrijd overzichtelijk begint en ook na de eerste bocht nog steeds is. Tijdens de wedstrijd zelf kun je dan de coureurs een beetje bij elkaar houden door de spanning wat te verhogen of te verlagen, al naar gelang. Hoe senieler, hoe eenvoudiger dat is. Maar wel met een bijzonder leuk effect, want zelfs de grootste klojo komt daarmee moeiteloos over de streep. Is dat belangrijk? Wel zeker, want we willen er nieuwe clubleden aan overhouden. En wij hebben het wel meegemaakt (en andere clubs natuurlijk ook) dat een nieuwkomer door de geroutineerde clubleden binnen een half uur op 162 ronden werd gezet en dat kan (het hoeft niet, natuurlijk), dan voor hem de reden zijn om nooit weer terug te keren.

Het is ook erg handig als één clublid zich bijzonder behulpzaam naar de gasten opstelt en voortdurend zegt dat de slotcar in kwestie nog niet goed is afgesteld en dat dit soms (“Geen zorgen!”) wel een half jaar prutsen kan vergen, voordat er sprake is van een bolide die top presteert op de clubbaan en dan ook alleen op de clubbaan. Desnoods schroeft hij het hele ding ter plekke uit elkaar om vervolgens te roepen: “Volgende week zullen we hem eens prachtig af gaan stellen! Tot dan, vriend!”                                                                                                                                        

                                                                                     

zondag 13 november 2016

Vliegen

Hein Tunnissen
Vliegen

Tijdens een feestje moest ik iemand uitleggen waarom slotracen leuk is. Ik had me er vanaf kunnen maken met een gestameld: ‘Ja, uh, uh, gewoon leuk. Cool!!’ of nog meer van dat soort onzinnige trendytaal (“Absoluut!”), maar ik koos voor de wat langere toelichting. Te beginnen met de film Pat Garrett & Billy The Kid. De laatste kennen we natuurlijk allemaal uit de prachtige strips van Morris, het gelijknamige album dus. Pat is een echte outlaw die vermoedelijk net zo vlug met de colts is als Billy en daarom als sheriff wordt aangesteld. Opdracht: Kill Billy.

In de film zien we Pat met glanzende ster, we herinneren ons dat nog allemaal als de dag van gisteren, met wat geboefte op de veranda voor een vervallen ranch zitten, als de camera naar een paar vliegen boven de tafel zwenkt die zich daar bijzonder irritant ophouden. De hand van Garrett flitst door de lucht en als de vuist zich opent, ontsnappen er vier vliegen. Zegt de held: “Vroeger zou ik ze alle vijf hebben gehad!”

Het lijkt een wat onbenullige scene, maar we moeten daar veel meer achter zoeken omdat hij namelijk volledig van toepassing is op slotcarracen: Reactievermogen dat wordt aangewend op een beweging die sneller is dan onze ogen via de hersenen, onze hand kunnen aansturen. Dat is de fascinatie. Vliegen zijn dankzij hun typische ogen zo snel dat een mens in feite machteloos staat. Een vlieg doodslaan is gewoon een gelukstreffer. De crux is namelijk dat een vlieg tijd anders ervaart dan u.

Laatst had ik in die zin ontzettend veel plezier van de trainingen die ik mijzelf te TE opleg. Ik neem een bepaalde slotcar, stel vast in welke bocht het tricky is en leg me daar dan volledig op toe. De rest van het circuit interesseert me die avond eigenlijk geen ene pindabal. Ik gebruik de baan meer als aanloop naar het probleem. In slowmotion: de auto komt met ca 245-283 km/u aanstuiven, de schoen zoekt de zijkant van het slot, ik rem een fractietje later dan noodzakelijk en met een tikje drift nog net door de bocht. Het verschil tussen een fractie en een fractietje is niet te meten en geestelijk niet meer te bevatten. Qua tijd liggen die zó dicht bij elkaar dat de aansturing van de hand de hersenen overslaat en dus rechtstreeks via de ruggengraat loopt. We praten hier over duizendsten van een millieseconden in reactietijd. Een fractie later is dus een uitvlieger.

Dat je snel reageren kunt leren, heb ik ook ervaren. Tegen het eind van de middag als de voedertijd van onze kinderen in zicht komt en zij luid knorrend door het huis beginnen te stommelen, kook ik vaak in afwachting van mijn vrouw. Ik heb de keuken voor mij alleen en heb er lol in om alles snel, goed en efficiënt te doen. Soms mislukt dat tot mijn grote plezier. Zo veegde ik laatst een flinke berg groenteafval met een snelle zwieper van mijn arm in de vullisbak, toen ik het schilmesje weg zag zweven. De hand die de vullisbak schuin hield, was kansloos, dus ik had alleen de zwiephand. Nog voordat het mesje in de bak belandde, had ik het te pakken. Bij het handvat en dus geen druppeltje bloed! Kijk! Dat leer je dus van slotracen.

Ofwel je zit aan tafel en je gebaart wat. Klets, glas valt om, wijnfles staat een pirouette te wankelen. Wat te doen? Mes en vork rustig neerleggen, glas opvangen (geen druppel gemorst!), fles afremmen en neerzetten. Niks aan de handa! Niet-slotracers raken in paniek, slaan het glas tegen de vloer en de fles helemaal omver die eenmaal op het laminaat, doorschuift tot tegen de radiator en daar in stukken uiteenbarst. De schuimende wijn komt merendeels tegen het hagelwitte stucwerk tot stilstand. Zegt je vrouw: “Wat doe je nou?”
Enfin, mijn fascinatie voor de F1 is ook reactiesnelheid. Er komt een tijd dat de auto te snel is en de mens altijd te laat is met zijn reactie. Hooguit mensen als Alonso die hun hersenen kunnen splitten, zullen dan overleven. Zij reserveren gewoon een deel van hun breinrekenkracht voor het rijden en met het resterende deel voeren zij een vrolijk gesprek met de mecanicien over de slijtage van de banden. Opdracht: rijdt een slotracewedstrijd en vertel ondertussen aan je maten een leuke anekdote, voorgevallen tijdens je laatste vakantie. Niet leuk? Doe mee aan een slotracewedstrijd en bel ondertussen je vrouw (but don’t try this at home!).

                                                                                                        

zondag 6 november 2016

Tijdwaarneming

Hein Tunnissen
Tijdwaarneming
Sinds wij ‘onze’ vierspoorsracebaan van MDF hebben opgeleukt, links en rechts van een nieuwe boarding hebben voorzien en de bermen en uitloopstroken op sommige plaatsen wat hebben opgerekt vanwege de 24-ers, is er wat loos met onze tijdmeting. Althans bij baan twee. Vrij regelmatig slaat de schoen van één onzer bolides onverwacht keihard tegen het plestic huis van de sensoren, die links en rechts van het spoor, ondergronds dus, zijn verstopt. Het huis komt dan kennelijk wat omhoog of verschuift een ietsiepietsie en: ‘Bengs!’ 
Nu zijn die infraroodsensoren voor veel clubs een zorg. Zo kun je bijvoorbeeld bij ons ook niet ongestraft met een rode schoen rond janken, want dan loop je de kans dat de sensoren jouw voorbij stuivende auto missen qua tijdwaarneming. Heel erg vervelend! Je kunt dan ofwel een stukje tape over de schoen plakken of hem wat bijkleuren met een watervaste zwarte Edding 300 Permanent Marker.
In de ban van mijn nieuwe 4-spoors Fleischmannracebaan, overwoog ik dat mij zulks niet mocht overkomen. En sensoren recht en haaks in een baandeel 3100 inbouwen is geen sinecure, zeker omdat je het 4 keer moet doen en je wilt natuurlijk dat die start-finishlijn kaarsrecht en strokend is. Het kan toch niet zo zijn dat door wat slordig knutselwerk in baan drie de finish een fractie eerder wordt bereikt? Terwijl ik hierover nog aan het nadenken was, kwam de oplossing gewoon aanwaaien. Wat bleek? Slot.It Oxygen heeft die sensoren à bout portant het raam uitgegooid en ze vervangen door magneten. Op het printplaatje in de slotcar zit een piepklein stopcontactje waarop je een Hall-sensor (bijgeleverd) kunt aansluiten. Die detecteert iedere magneet onder de baan, mits met de zuidpool naar boven. Gewoon tegen het plestic plakken. Met een handvol magneten verdeel je je baan in sectoren, markeer je de in- en uitgang van de pitstraat en geef je aan waar de SF-lijn is.
Nu is macaroni niet mijn favoriete eten, laat staan kartonpizza, maar dit is een briljant Italiaans stukje engineering! Niks kan stuk, niemand kan er met de vingers aanzitten en het is erg simpel om de zaak strak uit te lijnen. Geen draadjes, geen slecht soldeerwerk, geen haarscheurtjes of andere ellende. Slot.It, I LOVE YOU! Zou de Hall-sensor stuk gaan, dan is die voor een paar cent te vervangen, dankzij het ieniemienie-stopcontactje!
Omdat ik niet van half werk houd, contacteerde ik de firma via email met de vraag welke magneten het best gebruikt kunnen worden. Die van Slot.It natuurlijk; ik had het zelf kunnen bedenken! Grappig is dat wel, want de magneten die we dus net met overtuiging uit de auto’s hebben gesloopt (in Drachten heeft dat tot een bestuurscrisis geleid, als ik goed geïnformeerd ben), plakken we nu onder de baan! In theorie zou je daar op een strategisch punt kortstondig profijt van kunnen hebben, maar erg waarschijnlijk is dat niet (Slot.IT grapje!).
Onder een proefbaan die ik heb aangelegd, heb ik flink wat magneten geplakt die ik aan de bovenzijde heb gemarkeerd met gekleurde zelfklevende stippen, zodat ik kan zien waar zij zitten. Met de software van Slot.It plus een Telemetrybox, kun je vervolgens de baan in sectoren verdelen. Een klein LEDje flitst aan als je een sector inrijdt (magneet met stip!). Eerder had ik dat systeem ook, maar dan met deadstrips. Een gepruts waarbij je onder een baandeel moet gaan solderen en op twee plaatsen met enkele centimeters tussenruimte de sporen moet doorslijpen, zodat er een klein stukje stroomloos is. Dat werkt inderdaad, maar handig is het niet. Ik ben al verscheidene keren precies op zo’n dood stukje tot stilstand gekomen. Onnodig te zeggen dat natuurlijk weer Ninco-baandelen af fabriek deadstrips hebben, die je voor het Oxigen-systeem weer moet gaan herstellen. “Todavía ir en bicicleta!!!” *)
Over de doden en MDF-banen niets dan goeds, maar hier ligt toch wel lekker een kwaliteitspuntje verschil. Een magneetje onder een MDF-baan plakken zodat het op dezelfde manier werkt, is toch andere koek. Het kan wel natuurlijk, maar het blijft een vreemde gedachte, op een houten baan met magneten rijden!

*)  Ga toch fietsen!